Depresja sytuacyjna: jak ją rozpoznać i co zalecają specjaliści, aby sobie z nią poradzić

Eksperci z Cleveland Clinic wskazują, jak radzić sobie z wpływem zmian życiowych i radzą, aby w przypadku przedłużającego się złego samopoczucia zgłosić się do specjalisty.

Depresja sytuacyjna, znana również jako depresja reaktywna, stanowi intensywną reakcję emocjonalną na stresujące lub traumatyczne wydarzenia życiowe, według ekspertów z Cleveland Clinic.

W przeciwieństwie do depresji klinicznej, ten stan jest bezpośrednią reakcją na niekorzystne okoliczności i może wpływać na ogólne samopoczucie osób, które go doświadczają. Rozpoznanie jego cech i podjęcie odpowiednich działań w odpowiednim czasie ma kluczowe znaczenie dla zapobiegania jego przekształceniu się w poważniejsze formy.

Cechy charakterystyczne i różnice w stosunku do innych zaburzeń

Według psycholog klinicznej Dawn Potter z Cleveland Clinic depresja sytuacyjna nie jest formalną diagnozą medyczną, chociaż specjaliści często określają ją jako zaburzenie adaptacyjne z depresyjnym nastrojem.

„Oznacza to, że czynnik stresogenny w Twoim życiu wywołał silniejszą niż oczekiwano reakcję emocjonalną, która wpływa na Twoje ogólne samopoczucie” – wyjaśniła Potter.

Podczas gdy żałoba po stracie jest reakcją przewidywalną, to depresja sytuacyjna wiąże się z intensywnością emocjonalną wykraczającą poza normę i może zakłócać codzienne życie.

Różni się również od depresji klinicznej, ponieważ ta ostatnia niekoniecznie pojawia się po konkretnym wydarzeniu, podczas gdy depresja sytuacyjna pojawia się stopniowo w ciągu trzech miesięcy od wydarzenia wywołującego.

Główne przyczyny

Przyczyny tego zaburzenia są różnorodne i obejmują zarówno negatywne wydarzenia, jak i pozytywne zmiany, które mogą wywoływać stres. Klinika Cleveland Clinic identyfikuje jako częste czynniki wyzwalające śmierć bliskiej osoby, utratę lub rozpoczęcie pracy, rozwód, niepokojącą diagnozę medyczną, traumatyczne doświadczenia, takie jak wypadki lub klęski żywiołowe, a także problemy rodzinne lub zawodowe.

Nawet sytuacje uważane za pozytywne, takie jak przejście na emeryturę lub narodziny dziecka, mogą wywołać tego rodzaju reakcję emocjonalną. W niektórych przypadkach nagromadzenie codziennych napięć działa jak szybkowar, a nowa przeszkoda może przekroczyć zdolność danej osoby do radzenia sobie z nią.

Jednak nie wszyscy reagują w ten sam sposób; odporność psychiczna, system wsparcia, historia osobista, normy kulturowe i genetyka mają wpływ na sposób radzenia sobie ze stresem.

„Każdy z nas ma inny próg radzenia sobie i dostosowywania się w momentach stresu, zmiany lub straty” – stwierdził Potter.

Objawy depresji sytuacyjnej

Objawy mogą występować w różnych formach i obejmują smutek, beznadziejność, ciągłe zamartwianie się, trudności z koncentracją lub zasypianiem, drażliwość, zmiany apetytu, utratę zainteresowania zwykłymi czynnościami, uczucie przytłoczenia, częste płakanie i impulsywne zachowania, takie jak nadmierne spożywanie alkoholu lub hazard.

Możliwe jest również wystąpienie objawów fizycznych, takich jak bóle głowy, dolegliwości żołądkowe, napięcie mięśniowe i zaburzenia rytmu serca. Chociaż objawy te są przewidywalne po ważnej zmianie, można je pomylić z objawami innych zaburzeń, takich jak depresja kliniczna.

„Różnica polega na nasileniu objawów, ich czasie trwania, momencie wystąpienia i wpływie na ogólne samopoczucie” – wyjaśnia Potter.

Strategie radzenia sobie i poszukiwania wsparcia

Aby radzić sobie z depresją sytuacyjną, Cleveland Clinic zaleca wprowadzenie świadomych zmian w stylu życia. Wśród strategii sugerowanych przez Pottera wyróżniają się: utrzymywanie zbilansowanej diety, priorytetowe traktowanie snu poprzez ustalenie regularnego harmonogramu, regularna aktywność fizyczna, spędzanie czasu na łonie natury, zapisywanie myśli w celu odciążenia umysłu, praktykowanie medytacji i ćwiczeń oddechowych oraz poświęcanie czasu na rozpoznawanie własnych emocji.

Pomocne może być podzielenie się doświadczeniem z kimś postronnym. Jeśli objawy utrzymują się przez kilka tygodni i nie ma poprawy, zaleca się skorzystanie z pomocy specjalisty ds. zdrowia psychicznego, który może pomóc w identyfikacji zdrowych mechanizmów radzenia sobie i wspomóc proces emocjonalnego powrotu do zdrowia.Potter podkreśla: „Nie musisz radzić sobie sam ani tkwić w trudnej sytuacji”, a Cleveland Clinic podkreśla, że dzięki odpowiedniemu wsparciu i skutecznym strategiom można przezwyciężyć nawet najtrudniejsze okresy i przywrócić równowagę emocjonalną.